معرفی کتاب حکمت ها و اندرزها شهید مطهری
کتاب حکمت ها و اندرزها دومین کتاب از سیر مطالعاتی آثار شهید مطهری است، یعنی کتابی که بعد از داستان راستان است. در مقدمه کتاب هم ذکر شده است که محتوای کتاب شبیه به داستان راستان است. کتاب یک مجموعه مقاله است که برای ایراد به صورت سخنرانی به رشته تحریر درآمده اند(به نقل از مقدمه کتاب)، مربوط به سال های1331 تا 1341. مقالاتی بسیار ساده و روان، که محور اصلی آن ها قرآن و مشی و روش پیامبر(ص) و ائمه اطهار علیهم اسلام است. در واقع شهید مطهری برخی از دیدگاه ها و مسائل زندگی انسان عصر حاضر را در کنار مبانی قرآنی و کلام و منش بزرگان دین قرار داده است، و روشنگری هایی را در بعضی مسائل روز انجام داده است. ویژگی مشخصی که کتاب دارد، کوتاهی مقالات و خوش خان بودن آن هاست و برای کسانی که وقت یا حوصله خواندن مباحث طولانی را ندارند می تواند گزینه مناسبی برای مطالعه باشد. در یکی از مقالات استاد یک معرفی خوب از نهج البلاغه و موضوعات ارائه شده در این کتاب ارزشمند ارائه داده است که می تواند برای کسی که شناختی از محتوای این کتاب ندارد مفید باشد.
عنوان بعضی از مقالات کتاب در ذیل آمده است:
خداشناسی، مبنای انسانیت، خداشناسی پایه و اساس دین، ارکان سعادت بشر، محاسبه نفس، خصوصیات حق از نظر علی (ع)، حقوق مردم بر یکدیگر، تقوا و روشن بینی و مرگ در نظر مردان خدا.
از میان مقالات کتاب بخش های کوتاهی از دو مقاله جهت آشنا شدن با کیفیت مطالب را در اینجا ذکر می کنم:
پیامبر در جمع اصحاب سؤالی را مطرح می کند، سؤال این بود: «کدام یک از دستگیره های ایمان محکم تر است؟ یعنی در وسایل نجات و موجبات سعادتی که دین مقرر فرموده کدام یک بیشتر قابل اطمینان است؟» اصحاب پاسخ های مختلفی ارائه می دهند، کسی می گوید حج، فرد دیگری می گوید حج یا کس دیگری می گوید روزه و به همین ترتیب پاسخ هایی داده می شود، پیامبر ضمن تجلیل کردن این اعمال و با فضیلت شمردن آن ها این گونه پاسخ می دهد: «محکم ترین دستگیره های ایمان دوست داشتن بخاطر خدا و دشمن داشتن بخاطر خداست.»
در مقاله ای دیگر این خاطره از پیامبر ذکر شده است:
پیامبر یک ظرف شیر به همسرش، ام سلمه تعارف می کند، و ام سلمه در پاسخ می گوید میل ندارم. پیامبر پاسخ می دهد: «هم گرسنگی کشیدن و هم دروغ؟ یعنی می دانم میل داری و به دروغ تعارف می کنی. عرض کرد آیا این هم دروغ محسوب می شود؟ فرمود: بلی.»
