اولین قانون مستقل کتابخانه های عمومی در سال 1344 با تأکید بر اداره کتابخانه های عمومی با محوریت هیأت امنا و انجمن های شهرستانی و تخصیص 5/1 در صد در آمد شهرداریها از تصویب مجلس وقت گذشت. این قانون علیرغم اینکه کتابخانه های عمومی را دولتی نمی دید تصریحی نیز نسبت به غیر دولتی بودن آنها نداشت و حدود و اختیارات هیأت امنا را نیز مشخص نمی ساخت، اما در مجموع به لحاظ توجه به مدیریت هیأت امنایی و تشکیلات کتابخانه ها و همچنین تخصیص 5/1 درصد از درآمد شهرداریها به اداره کتابخانه ها دارای نکات مثبتی نیز بود.
متاسفانه به واسطه قانون بودجه سال 1352 و برداشته شدن تکلیف یاد شده از دوش شهرداریها، دست متولیان امور کتابخانه ها برای ایجاد حرکت های بنیادین بسته شد. از این رو با واگذاری مسئولیت تأمین هزینه ها به دولت و نیز با توجه به شرایط حاکم و تحولات حادث شده در جامعه و جنگ تحمیلی، حرکت چشمگیری در عرصه کتابخانه های عمومی رخ نداد و این مجموعه در پایان دهه اول انقلاب اسلامی به عنوان اداره کل کتابخانه های عمومی ادامه فعالیت داد.
با ورود به دهه دوم پس از پیروزی انقلاب اسلامی و به صورت مشخص از سال 1368، هیأت امنا مجدداً فعالیت خود را آغاز کرد. در این برهه رشد کمی و ساخت و ساز کتابخانه ها را شاهد هستیم به گونه ای که تعداد کتابخانه های عمومی از 511 باب در این سال به 1584باب درسال 1383 و در نهایت به 1763 باب تا پایان سال 88 رسید. در حال حاضر بیش از 831280 متر مربع فضای کتابخانه های عمومی در کشورمان وجود دارد. به هر حال تنگناهای مربوط به منابع مالی محدود، فقدان مجوز جذب نیروی انسانی، وجود کتابخانههای غیر مصوب به دلیل منع گسترش تشکیلات و مدیریت غیر منسجم بر این مجموعه ها، لزوم ارائه لایحه جدید را از سوی دولت به مجلس مسلم ساخت و به لطف خداوند و تصمیم مجلس محترم شورای اسلامی قانون "تأسیس و نحوه اداره کتابخانه های عمومی" در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ 17/12/82 مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 25/12/82 به تأیید شورای نگهبان رسید و کتابخانه های عمومی به "نهاد غیر دولتی" تبدیل شد.
